Cut And Paste: Nov 5, 2007

Αφιερωμένο Εξαιρετικά Σε Όλους Τους Φίλους Που Αγαπούν Και Στηρίζουν Το Γνήσιο Λαϊκό Και Ρεμπέτικο Τραγούδι.

Τραγούδια του Χτες, του Σήμερα και του Αύριο

Τα Ρεμπέτικα Της Εργατιάς

Ένα μοναδικό CD με δεκαοκτώ ρεμπέτικα αφιερωμένα στους ανθρώπους της καθημερινής βιοπάλης όπως σημειώνει στο εξαιρετικό του σημείωμα ο Πάνος Γεραμάνης. Τραγούδια που μιλούν για τα προβλήματα, τις καθημερινές δυσκολίες, τα επαγγέλματα που σήμερα έχουν πια χαθεί, αλλά μας δείχνουν και στιγμές από την καθημερινή ζωή των πρώτων δεκαετιών του 20ου αιώνα. Όλα αυτά παρουσιάζονται από τους σπουδαιότερους συνεχιστές του ρεμπέτικου τραγουδιού τον Αγάθωνα Ιακωβίδη και τον Μπάμπη Γκολέ.

«Σφυρίζει η φάμπρικα μόλις χαράξει,
Οι εργάτες τρέχουν για τη δουλιά
Για να δουλέψουνε όλη τη μέρα
Γεια σου περήφανη κι αθάνατη εργατιά»
(Β. Τσιτσάνη - Πρώτη εκτέλεση Τσαουσάκης - Νίνου - Τσιτσάνης, 1950)

Η φτώχεια, η καταπίεση, η ανισότητα, η μετανάστευση αποτέλεσαν την πρώτη ύλη του γνήσιου λαϊκού τραγουδιού. Το αυθεντικό λαϊκό τραγούδι αποτελεί ζωντανό κομμάτι της ζωής μας, γιατί ακριβώς εκφράζει γεγονότα και προβλήματα, που υπήρξαν καθοριστικά για την πορεία του τόπου μας. Οι δυσάρεστες ή ευχάριστες στιγμές της καθημερινής μας ζωής ενέπνευσαν τους λαϊκούς δημιουργούς και τις έκαναν αισιόδοξες νότες και ελπίδα για μια δίκαιη και καλύτερη κοινωνία.

Αναμφισβήτητα, τα τραγούδια της πρωτοπορίας του κλασικού ρεμπέτικου και του γνήσιου λαϊκού ρεπερτορίου του αιώνα που πέρασε μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του '50, αποτέλεσαν βασικό στοιχείο του μουσικού μας πολιτισμού, ενώ λειτουργούν μέχρι και σήμερα σαν διασκέδαση και αληθινή ψυχαγωγία. Η απλότητα και η αλήθεια τους είναι αυτά που τα όπλισαν με τη μεγάλη αντοχή στο χρόνο, ώστε να τα απολαμβάνουν και οι νεότερες γενιές.

Μερικά από αυτά τα χιλιάδες τραγούδια, 18 συγκεκριμένα, περιλαμβάνονται σε ένα νέο CD, από την «Ερως», με τίτλο «Τα Ρεμπέτικα Της Εργατιάς». Πρόκειται για τραγούδια που έχουν γράψει οι πρωτομάστορες του λαϊκού τραγουδιού, οι στυλοβάτες του είδους: Μπάτης, Βαμβακάρης, Γκόγκος (Μπαγιαντέρας), Τούντας, Σκαρβέλης, Χρυσίνης, Περιστέρης, Τσιτσάνης, Μητσάκης, Καλδάρας και Μπακάλης.

«Η μαύρη φτώχεια κι η ανεργία
Εχουν θερίσει την κοινωνία»
(Μπάμπη Μπακάλη, 1952)

Οπως γράφει στο προλογικό του σημείωμα ο Πάνος Γεραμάνης, στα τραγούδια «που φωνογραφήθηκαν σε πλάκες του γραμμοφώνου 78 στροφών, από τότε, δηλαδή, που άνοιξε στην Αθήνα το πρώτο εργοστάσιο παραγωγής δίσκων μουσικής, το περιεχόμενό τους εκφράζει άμεσα (όταν γράφτηκαν και κυκλοφόρησαν) τα μεγάλα προβλήματα των ανθρώπων της καθημερινής βιοπάλης. Εδειχνε την αγωνία του κόσμου για ένα καλύτερο αύριο, που όλο φαινόταν, αλλά δεν ερχόταν. Δεν είναι τυχαίο ότι τα περισσότερα κομμάτια αναφέρονται στα πιο φτωχά, σκληρά, δύσκολα και τίμια επαγγέλματα: Ο εργάτης, ο θερμαστής, το τσαγκαράκι, οι καπνουλούδες, οι φωνογραφιτζήδες, ο ψαράς, οι φάμπρικες, οι σφουγγαράδες».

Σε άλλο σημείο, ο Πάνος Γεραμάνης επισημαίνει «ιδιαίτερα μάλιστα για τις σημερινές εποχές των νέων τεχνολογιών, αλλά και του "νάιλον", του φτηνού τραγουδιού και της εκφυλισμένης διασκέδασης, τα κλασικά ρεμπέτικα τραγούδια για τη γενιά του 2000, δεν αποτελούν ανάγκη για διασκέδαση, αλλά και στοιχείο διδαχής».

Και έχει τόσο δίκιο. Στην εποχή του «γεια» και του «μεγάλου αδελφού», στην εποχή του «καλύτερα οι δυο μας» και τόσων άλλων, που θα μπορούσαν να μπουν κάτω από τον υπέρτιτλο «περί βλακείας», η Γλυκερία, ο Μπάμπης Γκολές και ο Αγάθωνας Ιακωβίδης, που με λεβεντιά υπηρετούν το γνήσιο, το αυθεντικό τραγούδι, με τις σπουδαίες ερμηνείες τους τραγουδιών σπουδαίων, προσθέτουν μια ακόμη μουσική σελίδα στο βιβλίο της λαϊκής πολιτιστικής μας παράδοσης. Μια σελίδα, που αφορά τον κόσμο της εργασίας, του μόχθου και του καθημερινού αγώνα, στοιχεία που αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης για τους μεγάλους λαϊκούς ρεμπέτες δημιουργούς.

«Φτωχόπαιδο με γνώρισες
Κι από μικρό στην πιάτσα
Παλεύω με τα μπράτσα
Στα σίδερα στα γράσα»
(Βασίλη Τσιτσάνη, πρώτη εκτέλεση Αννα Χρυσάφη, 1953)...

«Κι αν ξυπόλυτος γυρίζω, μη με βλέπεις και γελάς
Τη γυναίκα που θα έχω
Ξέρω να τηνε προσέχω
Και τα κέφια της να κάνω, μη κοιτάς που είμαι ψαράς»
(Γιώργου Μητσάκη - πρώτη εκτέλεση Στράτος Παγιουμτζής, 1946)...

«Είμαι εργάτης τιμημένος όπως όλη η εργατιά
Και τεχνίτης προκομμένος, αχ, αμάν λεοντάρι στη δουλιά»
(Παναγιώτη Τούντα, πρώτη εκτέλεση Κώστας Ρούκουνας, 1932)

Να σημειώσουμε ότι συμμετέχει μια εξαιρετική ορχήστρα, που αποτελούν ο σολίστας Λάζαρος Κουλαξίζης (ακορντεόν), ο Μανώλης Καραντίνης (μπουζούκι - μπαγλαμάς), ο Γιώργος Ρόκας (μπουζούκι - μπαγλαμάς), ο Κυριάκος Γκουβέντας (βιολί), ο Νίκος Πρωτόπαπας (κιθάρα), αλλά και οι ίδιοι οι ερμηνευτές. Αξιοπρόσεκτη και η συμμετοχή της Κατερίνας Τσιρίδου, που τραγουδά με τον Αγάθωνα σε τρία τραγούδια. Στο τραγούδι του Παναγιώτη Τούντα «Φτώχεια Μαζί Με Την Τιμή», που πρωτοτραγούδησε η Ρίτα Αμπατζή, θα απολαύσετε τη Γλυκερία, μοναδική ερμηνεύτρια των σπάνιων ρεμπέτικων τραγουδιών. Το πολυσέλιδο ένθετο του cd περιέχει τους στίχους των τραγουδιών, στοιχεία για τις πρώτες εκτελέσεις.

Δέκα οκτώ τραγούδια λοιπόν, της καρδιάς, μεγάλων εκφραστών των προβλημάτων του λαού, που με πρόθεση ή υποσυνείδητα διασώζουν την ανάμνηση της καθημερινής ζωής, σαν ένα κάλεσμα στον κόσμο και την εποχή τους, που είναι ένα είδος σύγχρονου μύθου στον μοντέρνο κόσμο, που μπορεί να περιέχει τα πάντα, που μπορεί να έβαλε πολύ νερό στο κρασί του, αλλά στέκεται πάντα με θαυμασμό και σεβασμό στα μεγάλα λαϊκά τραγούδια.

Απολαύστε το CD "Τα Ρεμπέτικα Της Εργατιάς" στα 320.0 kb/sec:

ΛΙΣΤΑ ΚΟΜΜΑΤΙΩΝ:

01. Φάμπρικες (1950) - Αγάθωνας Ιακωβίδης & Κατερίνα Τσιρίδου (Βασίλη Τσιτσάνη)

02. Ο Εργάτης (1948) - Μπάμπης Γκολές (Αποστόλου Καλδάρα)

03. Ψαροπούλα (1947) - Αγάθωνας Ιακωβίδης & Κατερίνα Τσιρίδου (Δημήτρη Γκόγκου)

04. Μαύρη Φτώχεια (1952) - Μπάμπης Γκολές & Γλυκερία (Μπάμπη Μπακάλη)

05. Φτωχόπαιδο Με Γνώρισες (1953) - Αγάθωνας Ιακωβίδης & Κατερίνα Τσιρίδου (Βασίλη Τσιτσάνη)

06. Ο Ψαράς (1946) - Μπάμπης Γκολές (Γιώργου Μητσάκη)

07. Ο Θερμαστής (1934) - Αγάθωνας Ιακωβίδης (Γιώργου Μπάτη)

08. Φτώχεια Μαζί Με Την Τιμή (1933) - Γλυκερία (Παναγιώτη Τούντα)

09. Εργάτης Τιμημένος (1932) - Αγάθωνας Ιακωβίδης (Παναγιώτη Τούντα)

10. Μεσ' Στην Αγορά (1938) - Μπάμπης Γκολές (Κώστα Σκαρβέλη)