Tuesday, May 22, 2007

* Ρεμπέτικα (Συνέχεια)


Τα Μεταπολεμικά


Η Σμύρνη υπήρξε το σταυροδρόμι εκείνο στο οποίο συναντήθηκαν οι μουσικές της Ανατολής και της Δύσης. Οι ορχήστρες της (οι λεγόμενες εστουδιαντίνες) έπαιζαν ευρωπαϊκή (με επικρατούντα όργανα την κιθάρα και το μαντολίνο), λαϊκή (με σαντούρι και βιολί) και τουρκική μουσική (με ούτι, κανονάκι). Με την καταστροφή της Σμύρνης το 1922 και το τεράστιο κύμα προσφυγιάς που κατέκλυσε την Ελλάδα ήλθε και το αστικό σμυρναίϊκο τραγούδι.
Οι Μικρασιάτες δημιουργοί για να μπορέσουν να επιβιώσουν φτιάχνουν μουσικά συγκροτήματα. Όργανά τους είναι το σαντούρι και το βιολί. Στην Κοκκινιά θα λειτουργήσουν οι ταβέρνες, που θα τραγουδηθεί το ρεμπέτικο σμυρναίϊκο τραγούδι. Σε αυτά τα κέντρα θα ακουστούν τραγούδια για τον πόνο και τα βάσανα της προσφυγιάς, για τον τεκέ και το χασίς, θύματα του οποίου θα γίνουν πολλοί δημιουργοί του ρεμπέτικου τραγουδιού. Τα πρώτα ρεμπέτικα αναφέρονται κυρίως σε παραβατικές πράξεις και σε ερωτικές σχέσεις ενώ το κοινωνικό στοιχείο στην θεματική είναι περιορισμένο. Πολλοί από τους Μικρασιάτες δημιουργούς του θα στελεχώσουν τις δισκογραφικές εταιρείες, όπως ο Τούντας. Το σμυρναίϊκο ρεμπέτικο θα κυριαρχήσει μέχρι και το 1935.
Η πολιτιστική ποικιλότητα στην νέα Ελλάδα που δημιουργείται, ενοποιείται και στρέφει το βλέμμα προς την δύση. Μοιραία, τα πολύπλοκα, και απαιτητικά στο παίξιμο, μουσικά όργανα του Καφέ Αμάν, που συν τοις άλλοις “μυρίζουν” Ανατολή, αρχίζουν σιγά-σιγά να χάνουν την απήχησή τους. Η νέα κουλτούρα, που διαμορφώνεται στην Αθήνα και τα άλλα μεγάλα αστικά κέντρα, αναζητά τον νέο εκφραστή της. Είναι η ώρα του μπουζουκιού.
Το μπουζούκι δεν είναι παρά ένα σάζι, ένας ταμπουράς, που στη θέση των κινητών μπερντέδων (τα διαχωριστικά ελάσματα στο μανίκι του οργάνου) έχει τα σταθερά τάστα. Αυτό το γεγονός του αφαιρεί το πλεονέκτημα να αποδίδει τα μόρια (υποδιαιρέσεις των τόνων) που αποτελούν το χαρακτηριστικό γνώρισμα του μικρασιάτικου ήχου. Έτσι, το μπουζούκι προσιδιάζει περισσότερο στην δυτική-συγκερασμένη μουσική παρά στην Μικρασιατική.

Το καλοκαίρι του 1934 θα εμφανιστεί στον Πειραιά, στην ταβέρνα του Σαραντόπουλου, η “Τετράδα του Πειραιώς”. Έτσι, δημιουργείται η πρώτη κομπανία με μπουζούκι και μπαγλαμά. Αυτοί οι τέσσερις είναι: ο Μάρκος Βαμβακάρης, ο Ανέστης Δελιάς, ο Γιώργος Μπάτης και ο Στράτος Παγιουμτζής. Από τότε η μικρασιατική σχολή του ρεμπέτικου αρχίζει να υποχωρεί και επικρατεί το “πειραιώτικο” ρεμπέτικο. Οι ρεμπέτες, σιγά-σιγά βγαίνουν από τα στενά πλαίσια του τεκέ και της φυλακής και εμφανίζονται σε ταβέρνες, αρχικά ως πλανόδιοι μουσικοί. Το 1938 επιβάλλεται από το καθεστώς του Μεταξά λογοκρισία. Το περιεχόμενο των ρεμπέτικων τραγουδιών αλλάζει αναγκαστικά. Οι αναφορές στο χασίσι, στους τεκέδες και στους ναργιλέδες εκλείπουν.
Η ιστορία του ρεμπέτικου τραγουδιού περνάει σε άλλη φάση με το Βασίλη Τσιτσάνη, ο οποίος καλείται να το “εξευγενίσει” και να το αποκαθάρει από καθετί πρόστυχο και “χαμηλό”. Αυτό που κατάφερε ο Τσιτσάνης, βγάζοντας το λαϊκό τραγούδι από το περιθώριο, όπου το είχαν τάξει τα “αντικοινωνικά και ανατολίτικα” στοιχεία του, ήταν να το εντάξει σε μία νέα κοινωνική πραγματικότητα: στην ανατέλλουσα νέα τάξη της μεταπολεμικής Ελλάδας, το δυτικό πολιτικό προσανατολισμό και το αστικό όνειρο στο οποίο προσδοκά να ενσωματωθεί μία θολή εργατική τάξη, που στα προσωπικά και κοινωνικά της αδιέξοδα καταφεύγει στην ονειροφαντασία του εξωτικού και στο άπιαστο όνειρο.
Τα Μεταπολεμικά λοιπόν στα 256.0 kb/sec:


ΛΙΣΤΑ ΚΟΜΜΑΤΙΩΝ:


01. Κάτσε Ν' Ακούσεις Μια Πενιά - Πρόδρομος Τσαουσάκης(1946)

02. Η Αχλάδα Έχει Πίσω Την Ουρά Της - Πρόδρομος Τσαουσάκης & Ιωάννα Γεωργακοπούλου & Βασίλης Τσιτσάνης (1950)

03. Όμορφη Πειραιώτισσα - Τάκης Μπίνης & Σεβάς Χανούμ (Σεβαστή Παπαδοπούλου (1952)

04. Η Ξενιτιά - Ντούο Χάρμα (Τόλης Χάρμας & Λίτσα Χάρμα) (1948)

05. Ποιος Περπατά Στα Σκοτεινά - Στέλλα Χασκίλ ή Σαλονικιά & Νίκος Καλλέργης (1951)

06. Απ' Την Φτώχεια Βασανισμένος - Θανάσης Ευγενικός ή Σαμιώτης (1954)

07. Ένα Κι Ένα Κάνουν Δύο - Σωτηρία Μπέλλου & Στελλάκη Περπινιάδη (1948)

08. Μια Κυριακή Στη Φυλακή - Στέλιος Καζαντζίδης (1953)

09. Το Γράμμα Του Φαντάρου - Κώστας Ρούκουνας & Έλλη Λάμπο (Ελένη Λαμπίρη) & Απόστολος Καλδάρας (1950)




Code:


ΚΩΔΙΚΟΣ (Password): http://antigrafeas.blogspot.com/


ΜΕΓΕΘΟΣ (Size): 55,26 ΜΒ

******************************************************************************