* Ούζο, Το Ελληνικό Ποτό

Πότε πιστεύετε ότι θα γίνουν οι εκλογές;

Για την προέλευσή του όλα δείχνουν πως οι περιοχές που η αγροτική παραγωγή άφηνε ένα πλεόνασμα σταφίδων και σύκων ανέπτυξαν ιδιαίτερα την ποτοποιΐα και την τέχνη της παραγωγής ούζου. Σημαντική ώθηση έδωσαν όμως και οι Μικρασιάτες πρόσφυγες στις περιοχές όπου εγκαταστάθηκαν (Μυτιλήνη, Μακεδονία), αφού έφεραν μαζί τους τη γνώση της απόσταξης από την Ανατολή. Γιατί; Επειδή, ως γνωστόν, το Κοράνι απαγορεύει στους μουσουλμάνους να καταναλώνουν κρασί, αυτοί κατέφευγαν στην απόσταξη. Λέγεται ότι η ονομασία προέρχεται από το εξής περιστατικό: Μια ιταλική (ή επτανησιώτικη) εμπορική εταιρία είχε συσκευάσει μια παρτίδα τσίπουρου εξαιρετικής ποιότητας και πολύ πλούσια σε γλυκάνισο. Στα κιβώτια αναγραφόταν η ένδειξη «Uso Massalia», δηλαδή για χρήση στη Μασσαλία, προορισμός Μασσαλία. Αυτό έγινε σλόγκαν και για αρκετό καιρό σήμαινε το πολύ καλό τσίπουρο. Το σλόγκαν γρήγορα συντμήθηκε και αρκετά αργότερα το ούζο τυποποιήθηκε σαν άλλο, ξεχωριστό ποτό. Αλλες, λιγότερο πιθανές εκδοχές είναι ότι προέρχεται από παραφθορά του αρχαίου ελληνικού ρήματος όζω (=μυρίζω) ή (ακόμα πιο ακραίο) από το «ου ζω» (=δεν ζω - χωρίς ούζο δηλαδή!). Εγκυρότερες πηγές δείχνουν ότι η ονομασία του προέρχεται από την τουρκική λέξη üzüm, που σημαίνει «τσαμπί σταφύλι» και «αφέψημα από σταφίδες». H ονομασία «ούζο» είναι από το 1989 κατοχυρωμένη ως ελληνική.

Εν τη γενέσει του ...

Για να γίνει το ούζο πρέπει να υπάρχει καθαρή αλκοόλη, δηλαδή οινόπνευμα. Βράζει μαζί με νερό και τα απαραίτητα αρωματικά φυτά, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται ο γλυκάνισος. Η απόσταξη μας δίνει το ούζο. Η πρώτη ύλη όμως της αλκοόλης σπάνια είναι πλέον το κρασί. Στη συνηθέστερη των περιπτώσεων είναι παραπροϊόντα της βιομηχανίας ζάχαρης, όπως η μελάσα. Συνήθως είναι μόνο σε μικρό ποσοστό προϊόν απόσταξης σταφυλιών και, σύμφωνα με τη νομοθεσία, το ποσοστό αυτό πρέπει να είναι τουλάχιστον 20%. Ωστόσο παράγεται και ούζο που είναι προϊόν απόσταξης και σε μεγαλύτερα ποσοστά. Τόποι με μακροχρόνια παράδοση στην παρασκευή ούζου είναι ο Τίρναβος, η Λέσβος και η Καλαμάτα.

Στο ποτήρι ...

Οι περισσότεροι το πίνουμε με παγάκια! Οι Μυτηλινιοί, ως ειδήμονες, υποστηρίζουν ότι το παγάκι αλλοιώνει τη σύστασή του και το προτιμούν με κρύο νερό. Μια λεπτομέρεια που είναι καλό να γνωρίζουμε για την αποφυγή δημιουργίας κρυστάλλων είναι να προσθέτουμε πρώτα το νερό και στη συνέχεια τον πάγο. Το θόλωμα που προκύπτει από την προσθήκη νερού οφείλεται στο κύριο αρωματικό στοιχείο, την ανηθόλη, που παύει να είναι «αόρατη» όταν το νερό αραιώσει το ούζο. Παραδοσιακά πίνεται γουλιά γουλιά μαζί με τους μεζέδες του. Αυτοί κάνουν πιο ήπια την επίδραση του οινοπνεύματος στον οργανισμό και έχουν ως σκοπό να αργοπίνεται το ούζο για πολλές ώρες χωρίς να προκαλεί μέθη.

Οι μεζέδες που «αγαπάει» ...

Το ούζο της Μακεδονίας που δεν περιέχει ζάχαρη είναι πιο ξηρό και κάνει τη συνοδεία μεζέδων πιο επιτακτική, σε αντίθεση με εκείνα της Νότιας Ελλάδας, που είναι πιο γλυκά γιατί περιέχουν ζάχαρη και πίνονται πιο εύκολα. Οι γεύσεις που συνοδεύουν το ούζο πρέπει να είναι συγκρουόμενες και επιθετικές. Ξινά με αλμυρά, γλυκά με πικρά, με το ούζο πάντα να επικρατεί ανάμεσά τους. Δοκιμάστε το με όλων των ειδών τα θαλασσινά, γυαλιστερές κυδώνια, μύδια. Με σαρδέλες παστές ή στα κάρβουνα. Με γαύρο μαρινάτο ή τηγανισμένο. Με χταπόδι στα κάρβουνα, τηγανητές μελιτζάνες και κολοκυθάκια βουτηγμένα σε τζατζίκι, με ταραμοσαλάτα, τουρσιά και καπαρόφυλλα. Επίσης, με πιπεράτη κοπανιστή και πικάντικο κασέρι. Αλλά και μια ντομάτα να κόψετε με ένα αγγούρι και μπόλικες ελιές, έχετε τον καλύτερο μεζέ!

Πιάτσες για ούζο ...

Πειραϊκή: Σε ένα από τα ομορφότερα και αυθεντικότερα σημεία της Αθήνας, πάνω στη θάλασσα, στον Πειραιά.

Πλατεία Καισαριανής: Μια ανάσα νησιού μέσα στο κέντρο της Αθήνας. Μια σειρά από ψαράδικα- ουζομάγαζα στη σειρά, με όλους τους μεζέδες που «ζητάει» το ούζο.

Κερατσίνι: Φρέσκα ψάρια από την ιχθυόσκαλα σε μια σειρά από παραταγμένα ουζάδικα κοντά στην παραλία. Στέκι για τους κατοίκους των κοντινών περιοχών, όσο και άλλων από όλη την Αθήνα.

Μοναστηράκι-Ψυρρή: Στο Μοναστηράκι στα ουζάδικα δίπλα στις γραμμές του τρένου ή στου Ψυρρή με τα άπειρα ουζερί και μεζεδοπωλεία. Αποφύγετε τα «δήθεν» μαγαζιά με τη ζωντανή λαϊκή μουσική από το πρωί. Το ούζο θέλει αυθεντικές καταστάσεις!

Αιγάλεω: Η οδός Μεγάλου Αλεξάνδρου είναι γνωστή για τα ουζάδικα και τα γαριδάδικα. Μπορεί να χρειαστεί ακόμη και να περιμένετε για να βρείτε τραπέζι.

Χαϊδάρι: Η οδός Καραϊσκάκη είναι γεμάτη μεζεδοπωλεία και ουζερί με θαλασσινούς μεζέδες για ούζο.

Υπογραφή "Της Ντένης Καλλιβωκά"

******************************************************************************